- Որո՞նք էին Բագրատունյաց կենտրոնացված պետության թուլացման պատճառները։
Հայաստանում ավատատիրական հարաբերությունների զարգացման հետ մեկտեղ, մեծանում էին խոշոր իշխանների անջատողական ձգտումնները։Երբեմն իշխաններն այնքան էին հզորանում, որ հաշվի չէին նստում հայոց թագավորների հետ։ - Ե՞րբ և որտե՞ղ ստեղծվեցին Անիի Բագրատունիներին ենթակա թագավորությունները։
- Ե՞րբ և ի՞նչ պայմաններում կործանվեց Անիի Բագրատունյաց թագավորությունը։
Հայաստան ընդունում էր իր կախվածությունն Անիից ու Շիրակից, բայց Անիին չհաջողվեց միավորել երկիրը։ Բյուզանդիայի զվթելու քաղաքականությունը կործանարար եղավ Հայաստանի համար։ - Ներկայացրե՛ք Հայոց թագավորի, Իշխանաց իշխանի, Սպարապետի գործառույթները պետական կառավարման համակարգում։
Կապը թագավորի և Իշխանների միջև, հսկում գանձարանները,կազմակերպում հարկերի գանձումն ու սահմանումն։
Day: 19.02.2023
Դաս 23
1․ Ի՛նչ տեսակի շփման ուժ է առաջնում ա/ քայլելիս; բ/ փայտի կտորը գետնից վերցնելիս; գ/ սահնակով սարից սահելիս; դ/ անիվը գետնին գլորելիս;
Ա․Դադարի շփման ուժ
Բ․Սահքի շփման ուժ
Գ․Սահքի շփման ուժ
Դ․Գլորման շփման ուժ
2. Բլուրից դահուկներով իջնելիս ո՞ր դեպքում եք ավելի հեռու սահում՝ երբ բլուրի ձյունը լավ է «հարթեցված, ամրացված, կպցրած է բլուրին», թե՞ երբ այն ծածկված է նոր տեղացած չամրացված ձյունով: Ինչո՞ւ։
Առաջին դեպքում
3․ Լեռան վրայից դահուկներով ցած իջնելուց հետո ո՞ր դեպքում ավելի արագ կանգ կառնի լեռնադահուկորդը՝ անցնելով փափուկ ձյան միջով, թե սառցապատ, սառցակալած ճանապարհով:
Անցնելով փափուկ ձյան միջով
4․ Եթե պտուտակին օճառ քսենք, այն ավելի հեշտությամբ կարելի է մտցնել, պտուտակել փայտի մեջ։ Ինչո՞ւ։
Քանի որ օճառի և պտուտակի միջև շփման ուժն ավելի փոքր է։
5․ Որտե՞ղ է գետի հոսքն ավելի արագ՝ մակերևութի՞ն, թե՞ հատակին:Գետի ափամերձ վայրերում, թե՞ մեջտեղում։ Բացատրություն տվեք։
Մակերևույթին քանի որ հատակին շփման ուժն ավելի մեծ է ողորկության պատճառով։
6․ Սեղանի վրա հորիզոնական ուղղությամբ 10Ն ուժ ազդելիս այն տեղից չի շարժվում։ Որքա”ն է այդ դեպքում սեղանի և հատակի միջև շփման ուժը։
10Ն
7․ Ինչու կավիճը գրատախտակին հետք է թողնում։
Քանի որ կավիճը փխրուն է, այն քիճ-քիչ փշրվում է գրատախտակի անհարթության պատճառով, և հետք թողնում։
8․ Ի”նչ ամենափոքր ուժ պետք է գործադրել 1կգ զանգվածով փայտե չորսուն հորիզոնական սեղանի վրայով շարժելու համար, եթե դադարի շփման ուժի առավելագույն արժեքը չորսուի կշռի 0,5 մասն է։
5Ն
§25. Մեխանիկական աշխատանք:
§26. Հզորություն (էջ 82- 89):
- Երբ է ֆիզիկայում օգտագործվում ՛՛աշխատանք՛՛ հասկացությունը:
Ֆիզիկայում աշխատանք հասկացությունն ունի որոշակի իմաստ, և օգտագործվում է միայն այն ժամանակ երբ դիտարկվում է մարմնի շարժումը որևէ ուժի ազդեցությամբ։ - Ինչ պայմաններ են անհրաժեշտ մեխանիկական աշխատանք կատարելու համար:
Մեխանիկական աշխատանք կատարվում է միայն ուժի ազդեցությամբ։ - Ինչ մեծություններից է կախված մեխանիկական աշխատանքը:
Այն կախված է մարմնի վրա ազդող ուժից և այդ ուժի շնորհիվ մարմնի անցած ճանապարհից: - Ինչպես հաշվել աշխատանքը: Որն է աշխատանքի բանաձևը:
Աշխատանք=ուժ∙ճանապարհ
A=Fs
F1=mg=xկգ∙9,8ն/կգ - Ինչ միավորով է արտահայտվում աշխատանքը միավորների ՄՀ-ում:
Աշխատաքը ՄՀ-ում արտահայտվում է ջոուլ-ով։ - Ինչու է սահմանվում հզորություն մեծությունը:
Հզորություն մեծությունը սահմանվում է, որպեսզի իմանանք տվյալ առարկայի արդյունավետությունը - Ինչն է կոչվում հզորություն:
Հզորություն կոչվում է այն ֆիզիկական մեծությունը որը հավասար է աշխատանքը հարաբերությանն ժամանակամիջոցին որը ընցացքում կատարվել է այդ աշխատանքը։ - Ինչպես հաշվել հզորությունը: Որն է հզորության բնաձևը:
Հզորութոյւն=Աշխատանք/ժամանակամիջոց
N=A/t - Ինչ միավորով է չափվում հզորությունը միավորների ՄՀ-ում:
Միավորների ՄՀ-ում հզորության միավորը 1 վատտն է։ 1 վատտը այն հզորությունն է, որի դեպքում 1 վայրկյանում կատարվում է 1 ջոուլ աշխատանք։ - ՛՛Հետաքրքիր է իմանալ՛՛ բաժնից կարդացեք՝ Հզորության ՛՛ձիաուժ՛՛ միավորի
Պարապմունք 38
ա)x+8=33
բ)4x=52
գ) 7x+12=26
դ)5(x-4)=35
ա․x+(x+6)=18
բ.x+(x-6)=18
ա․(x-4)+x=22
բ․(x+4)+x=22
ա)5x+x=42
6x=42
x=7
բ)x+3x=28
4x=28
x=7
գ)4x-x=39
3x=39
x=13
դ)7x-x=54
6x=54
x=9
3x+x=24
4x=24
x=6
3x=18
Պատ․՝18 եղբայր 6 քույր
2x+x=63
3x=63
x=21
2x=42
Պատ․՝ 42 և 21
Ի՞նչ է քառյակը
Քառյակ, չորս տողից բաղկացած բանաստեղծություն։ Այն արտահայտում է մի ավարտուն միտք, գաղափար, պատկեր։Քառյակն ունի խոհափիլիսոփայական բովանդակություն։
Ժողովրդական բանահյուսության մեջ այն կոչվել է խաղիկ, հայրեն։ Հայրենները հայտնի են նաև որպես ժողովրդական ստեղծագործություն, կոչվում են նաև անտունի:
Քառատողն ունի ավարտուն միտք։ Քառատողն ունի սխեմային երեք հանգավորոմ՝ կից աաբբ, խաչաձև աբաբ, անընդմեջ աաաա։
Ահա Թումանյանի կարծիքը քառյակների մասին․
- Քառյակները շատ ուժեղ շտրիխներ են, դրանք իմ հոգու կենսագրությունն են։
- Քառյակները հասուն շրջանի արդյունք են` իմաստության, վեհության։
- Քառյակները շատ նուրբ, ազնիվ, խորը և գեղեցիկ բաներ են։
- Քառյակները մեղմ են, քնքուշ, խորը, շատ սեղմ ու բովանդակալից։
- Քառյակը գոհար է և անպայման հղկված պետք է լինի։
- Քառյակը պոեզիայի մինիատյուրն է, նուրբ ճաշակի բան։ Քառյակները պետք է կարդալ հանգիստ ու ծանր և ամեն մարդ չի կարող հասկանալ, գնահատել։ Մարդիկ կան, որ քառյակները ոտանավորի նման են կարդում. պարզ տեսնում ես, որ չի հասկանում թե ինչ բան է քառյակը։